نکات مربوط به روانشناسی ارتباط مؤثر

ارتباط مؤثر، فرآیند تبادل ایده‌ها، افکار، نظرات، دانش و داده‌ها است به‌طوری‌که پیام با وضوح و هدف، دریافت و درک شود. وقتی به‌طور مؤثر ارتباط برقرار می‌کنیم، هم فرستنده و هم گیرنده احساس رضایت می‌کنند.
فرآیند ارتباط مؤثر در روانشناسی، ایجاد و به اشتراک‌گذاری ایده‌ها، اطلاعات، دیدگاه‌ها، حقایق، احساسات از یک مکان، فرد یا گروه به مکان، فرد یا گروه دیگر است.
ارتباط به اشکال مختلفی ازجمله کلامی و غیرکلامی، نوشتاری، دیداری و شنیداری رخ می‌دهد. ممکن است شخصاً، در اینترنت (در انجمن‌ها، رسانه‌های اجتماعی و وب‌سایت‌ها)، از طریق تلفن (از طریق برنامه‌ها، تماس‌ها و ویدیو) یا از طریق پست رخ دهد.

اعضای شبکه مشاوران در حوزه «روانشناسی، سلامت و اموربیمه»

انواع ارتباطات در روانشناسی چیست؟

چهار سبک ارتباطی اصلی وجود دارد: قاطعانه، پرخاشگرانه، منفعلانه و منفعل- تهاجمی. شما باید سعی کنید درگیری نداشته باشید، بلکه ارتباط خود را به‌آرامی انجام دهید، حتی اگر نظرات باهم مطابقت نداشته باشند. در طول ارتباط، شما باید احساس آرامش و راحتی کنید.

آیا روانشناسی بر اثربخشی ارتباطات تأثیر می‌گذارد؟

عوامل روان‌شناختی مانند درک نادرست، فیلتر کردن، بی‌اعتمادی، احساسات ناخوشایند و وضعیت روحی افراد می‌تواند روند ارتباط را به خطر بیندازد. شما باید ارزش خود و همکار را درک کنید. اگر بتوانید به دیدگاه او در مورد زندگی احترام بگذارید، به‌راحتی به درک متقابل خواهید رسید.

چگونه مهارت‌های ارتباطی خود را تقویت کنیم؟

ارتباط، مانند هر مهارت دیگری، مهارتی است که می‌توانید با تمرین، آن را بهبود ببخشید. در اینجا چندراه برای بهبود مهارت‌های ارتباطی خود آورده شده است:

1. مخاطبان خود را در نظر بگیرید.

با چه کسی در ارتباط هستید؟ اطمینان حاصل کنید که از مخاطبان خودآگاه هستید. کسانی که قصد دارید با آن‌ها ارتباط برقرار کنید ممکن است باکسانی که واقعاً پیام‌های شمارا دریافت می‌کنند متفاوت باشند. شناخت مخاطبان خود می‌تواند کلید انتقال پیام‌های مناسب به‌طور مؤثر باشد. سن، نژاد، قومیت، جنسیت، وضعیت تأهل، درآمد، سطح تحصیلات، دانش موضوعی و تجربه حرفه‌ای آن‌ها می‌تواند بر نحوه دریافت پیام شما تأثیر بگذارد.
برای مثال، اگر در حال تبلیغ یک رستوران فست فود هستید، ممکن است بخواهید پیام خود را به مخاطبانی برسانید که احتمالاً گرسنه هستند. این می‌تواند یک بیلبورد در کنار یک بزرگراه شلوغ باشد که یک چیزبرگر غول‌پیکر را نشان می‌دهد و به رانندگان اطلاع می‌دهد که نزدیک‌ترین مکان فقط دو مایل دورتر است.
یا فرض کنید در مورد نامزدی خود به خانواده خود می‌گویید. ممکن است بعد از برگزاری یک گردهمایی جشن بگیرید، عکس‌های نامزدی را در یک چت گروهی برای آن‌ها بفرستید، دو هفته بعد در شام آن‌ها را غافلگیر کنید یا در رسانه‌های اجتماعی پست کنید. شکل ارتباطی انتخابی شما به پویایی خانواده شما بستگی دارد.

2. گوش دادن را تمرین کنید.

گوش دادن فعال، تمرینی است که در یک تبادل ارتباطی، تمام توجه شمارا جلب می‌کند.
برخی از فن‌ها عبارت‌اند از توجه به زبان بدن، دادن نشانه‌های کلامی تشویق‌کننده، پرسیدن سؤال و تمرین عدم قضاوت. قبل از اجرای ارتباط خود، حتماً مخاطبان خود را در نظر بگیرید و گوش دادن فعال را تمرین کنید تا به قلب نیازها و خواسته‌های آن‌ها برسید. به‌این‌ترتیب، می‌توانید ارتباطات خود را به‌عنوان یک مشاور، مددکار اجتماعی، بازاریاب، استاد، همکار یا دوست بهبود بخشید.

در اینجا چند نمونه از گوش دادن فعال در عمل‌آورده شده است:

اگر درزمینه بازاریابی کار می‌کنید، ممکن است برای جمع‌آوری داده‌های مصرف‌کننده در پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام، به گوش دادن اجتماعی بپردازید.
اگر شما یک استاد هستید، ممکن است از برگه‌های بازخورد پایان‌ترم استفاده کنید و با برگزاری جلسات انفرادی در ساعات اداری به نیازهای دانشجویان خود عمل کنید. به همین ترتیب، دانشجویان شما ممکن است تصمیم بگیرند که پس از سخنرانی شما در بحث شرکت کنند یا حداقل با دقت بنشینند و سؤال بپرسند.
اگر رهبر گروه هستید، می‌توانید پیام‌هایی را از هم‌گروهی‌های خود بخوانید، ببینید که آن‌ها از حجم کار ناامید شده‌اند و با تنظیم مجدد اولویت‌ها برای چند هفته آینده پاسخ دهید. این به گروه اطلاع می‌دهد که صدای آن‌ها شنیده می‌شود.
اگر شما یک والدین هستید، ممکن است با فرزندتان در مورد اتمام تکالیفش اختلاف داشته باشید، اما اگر با ارتباط بازتر به او تحقیق کنید، ممکن است اعتراف کند که معلمش نظر دلسردکننده‌ای داشته است که باعث بی‌انگیزگی او شده است.

3. پیام خود را تا حد امکان واضح بیان کنید.

هنگامی‌که مخاطبان خود را با موفقیت شناسایی کردید و به نیات، نیازها و خواسته‌های آن‌ها گوش دادید، ممکن است چیزی برای برقراری ارتباط مؤثر داشته باشید. همچنین باید یاد بگیرید که با احساسات خود کار کنید تا بتوانید آرام بمانید و اطلاعات را به‌درستی منتقل کنید. سعی کنید بسته به میزان آشنایی با فرد، فاصله خود را حفظ کنید. از مرزهای شخصی عبور نکنید تا ارتباط فقط باعث ایجاد احساسات خوشایند شود.

4. از رسانه یا پلتفرم مناسب استفاده کنید.

استفاده از رسانه یا بستر مناسب برای برقراری ارتباط موثر بسیار مفید است. ارتباط مؤثر مستلزم این است که در نظر داشته باشید که آیا نیاز به ملاقات حضوری دارید یا زوم کافی است. آیا پیام شما به‌اندازه کافی معمولی است که از WhatsApp استفاده کنید یا یک ایمیل رسمی کارآمدتر و کامل‌تر است؟ اگر با یکی از دوستانتان تماس دارید، ترجیح می‌دهید با تلفن صحبت کنید یا از طریق نامه‌های قدیمی؟ هر چیزی که انتخاب می‌کنید باید شهودی و مناسب برای شما و موقعیت فعلی شما باشد.

استفاده از زبان بدن برای برقراری ارتباط موثر

در حالی که ممکن است فکر کنیم که ارتباطات به سادگی کلماتی است که می گوییم پیام هستند، اما این واقعیت نیست. حقیقت این است که پیام ما به مراتب بیشتر از کلمات ماست. اگر تا بحال در یک ایمیل، متن یا پیام فوری باعث سوء تفاهم شده اید، می دانید منظور من چیست. کلمات به تنهایی کافی نیستند بخشی از آنچه پیام را کامل می کند، زبان بدن ما است. و اگر مردم بتوانند ما را ببینند (چهره به چهره، در Facetime یا با استفاده از وب کم)، زبان بدن ما بر پیام ما تأثیر می گذارد.
هدف در اینجا این است که نکات خاصی را به شما ارائه داده تا زبان بدنی که استفاده می کنید از پیام شما پشتیبانی کند و شانس شنیدن و درک صحیح پیام شما را افزایش دهد.

 ارتباط چشمی برقرار کن.

در حالی که برخی از تفاوت های فرهنگی در اینجا وجود دارد، ما با چشمان خود ارتباط برقرار می کنیم. وقتی تماس چشمی برقرار می کنیم، به آنچه می گوییم ایمان ایجاد می کنیم و به طرف مقابل اعتماد می کنیم. شاید چشمان ما دریچه ای به روح ما باشد، اما قطعا راهی برای ایجاد یک رابطه و ارائه ارتباط شفاف است.

آینه باش.

احساسات و افکار ما در زبان بدن ما آشکار می شود (که نکته این مقاله است). اگر می خواهید با دیگران ارتباط موثر برقرار کنید، زبان بدن آنها را بازتاب دهید. هدف تقلید یا تمسخر کسی نیست، بلکه نشان دادن همدلی از طریق زبان بدن شما است. این باید ظریف باشد و نیاز به تمرین دارد، اما می تواند به دریافت آسان پیام های شما توسط دیگران کمک کند.

با انرژی قدم بزنید.

تصور کنید که برای اولین بار با کسی ملاقات می کنید. آنها با یک راه رفتن آهسته به سمت شما می آیند و به سمت شما حرکت می کنند. حالا همین وضعیت را با فردی که با هدف و انرژی راه می‌رود تصور کنید. ما در مورد دوی سرعت صحبت نمی‌کنیم، بلکه با یک پیاده‌روی هدفمند صحبت می‌کنیم. نحوه راه رفتن ما پیامی در مورد اعتماد به نفس و اعتبار و همچنین جذابیت ارسال می کند.

اجازه دهید مردم دستان شما را ببینند.

همه ما از دستان خود برای برقراری ارتباط استفاده می کنیم. وقتی مردم نمی توانند دست های ما را ببینند، از خود می پرسند که آیا چیزی را پنهان می کنیم، آیا عصبی هستیم، و شاید خیلی چیزهای دیگر. دستان شما بخشی از کارنامه ارتباطی شما هستند. بنابراین از آنها استفاده کنید و از هر گونه نکته منفی که ممکن است از پنهان کردن آنها از دیگران ناشی شود، اجتناب کنید.

حتما بخوانید :مشتریان ناراضی و روانشناسی نحوه برخورد با آنها

از زبان بدن تشویق کننده استفاده کنید.

دو مثال فوری: تماس چشمی همانطور که قبلاً ذکر شد، و تکان دادن سر با افراد برای نشان دادن اینکه درک می کنید و/یا موافق هستید. وقتی کسی این کار را انجام می‌دهد، به شدت با شما ارتباط موثر برقرار می‌کند. در رابطه با آینه‌سازی بالا، این ایده استفاده از حرکات و ژست‌های بدن است تا به افرادی نشان دهیم که به آن‌ها اهمیت می‌دهیم و می‌خواهیم به آنها گوش دهیم و از آنها یاد بگیریم.

آهسته تر.

برخی از ما در برقراری ارتباط عجله داریم. برای برقراری ارتباط موثر سرعت گفتار خود را کاهش دهید، حرکات خود را کاهش دهید. در حالی که مقداری سرعت انرژی را منتقل می کند، خط باریکی وجود دارد که ما از آن عبور می کنیم که زبان بدن ما را به نشان دادن اضطراب، عصبی بودن یا حتی عدم صداقت سوق می دهد. یک نفس عمیق بکشید و کمی سرعت خود را کم کنید.

یک دست دادن عالی داشته باشید.

اگر یکی را دارید، می دانید که چقدر مهم است. دست دادن پیامی در مورد اینکه شما کی هستید می فرستد. روی یک دست دادن محکم و دعوت کننده کار کنید و اعتبار و اعتماد به نفس را به دیگران منتقل خواهید کرد.

کلام آخر:

در حالی که همه ما می‌توانیم روی این موارد کار کنیم، تشخیص دهیم که گیرنده پیام ما قاضی است. درک آن‌ها از زبان بدن ما بر آن روز حاکم است. با این حال، وقتی ایده‌های بالا را به کار می‌گیریم، احتمال مثبت بودن درک آنها را افزایش می‌دهیم و از ارتباطات و روابط بهتر پشتیبانی می‌کنیم.
اهمیت ارتباط مؤثر در روانشناسی واضح است: نحوه صحبت شما می‌تواند شمارا بسازد یا شکست دهد. درواقع، یک علم کامل به بهبود ارتباطات چهره به چهره اختصاص داده‌ شده است و نشان می‌دهد که ارتباطات ناقص منبع اصلی پریشانی و نابودی رابطه است. روانشناسی شناختی می‌تواند به شما کمک کند تا بینشی در مورد نحوه عملکرد ارتباطات انسانی به دست آورید و به شما در بهبود تعاملات خود با دیگران کمک کند. درصورت هرگونه سوال در خصوص مشاوره روانشناسی کسب و کار  و مشاوره فن بیان، مذاکره و ارتباط موثر با ما تماس بگیرید.

منابع:

https://www.coursera.org/articles/communication-effectiveness
https://elenashevchuk.com/en/blog/psychology-of-effective-communication-in-everyday-life
https://www.psychometrics.com/psychology-of-effective-communication
https://blog.kevineikenberry.com/communication-interpersonal-skills/using-body-language-communicate-effectively