خلاقیت و ایده‌پردازی | 101 تکنیک حل خلاق مسئله

نوآوری و خلاقیت:

فرایند خلق یک چیز جدید به بدعت و نو اوری معروف است؛ خلاقیت فرایند خلق چیز جدیدی است که دارای ارزش میباشد و خلق چیزیست بدیع و اصیل که دارای ارزش است.

نواوری:

فرایند خلق چیزی جدید است که ارزش قابل توجهی برای فرد، گروه، سازمان، صنعت یا جامعه دارد. بنابراین، نواوری عبارتست از خلقتی که دارای ارزش قابل توجه است.

خلاقیت:

خلاقیت سکوی پرتاب به سوی نو اوری و برای استقبال از نو اور بودن میبایست خلاق بود. خلاقیت را مهارت ابداع چیز جدید و ارزشمند میدانند.خلاقیت یک نوع مهارت است که هرکس میتواند ان را بیاموزد.خلاقیت میتواند بصورت افزایشی و تصاعدی بروز کند.

خلاقیت و نوآوری:

برای ارتقا سطح خلاقیت و نواوری، شناخت دارای چهار اهمیت است:

1- محصول “product”: محصول نتیجه فرایند خلق یا نو اوریست.محصول برای انکه یک خلاقیت واقعی باشد باید دارای ارزش باشدو برای انکه دارای نو اوری باشد باید دارای ارزش معنی دار و قابل توجهی باشد.

2- امکانات “possibilities “: در صورت نبود امکانات و زیرساختارهی مناسب نباید انتظار ابداع و خلاقیت را در سازمان داشت.

3- فرایند “processes”: تکنیکهای متعددی برای افزایش خلاقیت و نواوری وجود دارد که در ادامه به ان اشاره میگردد.

4- خلاقیت فردی و گروهی “personal and group creativity”: افزایش خلاقیت فردی تلاش دو جانبه ای را میطلبد، افزایش استفاده از نیمکره راست مغز (نیمکره جپ در مورد دست چپ‌ها ) بمنظور بالا بردن میزان شهود و درک مستقیم، و رهاسازی خود از قید و بندهای اجتماعی بودن که موجب محدودیت خلاقیت میگردد.

دریافت خدمات کوچینگ کسب و کار (کوچ بیزینس / بیزینس کوچ ) 

حل خلاق مسئله:

فرایند حل مسئله را می توان به عنوان فرایند حل خلاق مسئله (CPS) نام برد. در فرایند حل خلاق مسئله هشت مرحله اصلی وجود دارد: 1. تحلیل محیط 2. تشخیص مسئله 3. شناخت مسئله 4. فرضیه سازی 5. ارائه راهکارها 6. انتخاب از میان راهکارها 7. اجرای راه کارهای انتخاب شده 8. کنترل تکنیکهای خلاق برای تحلیل محیط،

 تشخیص و شناسایی مسائل و فرضیه سازی:

تکنیکهای تحلیل محیطی:

تکنیکهای استدلالی برای تحلیل محیط بر فرایندهای کنترل استاندارد و پیمایش محیطی تاکید دارند. تکنیکهای شناخته شده در این حوزه عبارتند از:

1. مقایسه نسبت به دیگران (الگو برداری، رویه های برتر و مسابقه علیه رقبای موهوم): این روش توسط شرکت زیراکس برای اولین بار استفاده شد. در این روش شرکت رویه های خود را با رویه های شرکتی که در صنعتش بهترین تلقی میشود الگو برداری و مقایسه میکند. در رویه های برتر، شرکت خود را با شرکتی که در رویه های معینی بهترین است صرف نظر از صنعت و شاخه ای که در ان فعالیت میکند مقایسه میکند. این تکنیک در موقعیتهای راهبردی شدیداً رقابتی برای یافتن مسائل مربوط به کیفیت و هزینه مناسب است.

2. به کارگیری پیشگویان و مشاوران: زمانی مناسب است که یک نیروی بیرونی موثر خواهد بود و یا نیرو و بودجه داخلی برای انجام تغییر را در اختیار ندارید.

3. کنترل علایم ضعیف: یک تکنیک برنامه ریزی راهبردی استاندارد، نشان دادن توجه دقیق به علایم و سیگنالهای ضعیف در بازار است. در این زمینه پیشگو کنندگان، خدمات جداسازی و شبکه ها میتوانند اطلاعات مفیدی در اختیار ما قرار دهند.

4. جست و جوی فرصتها: که به کشف موقعیتها ی جدید و کاربردهای جدید دانش امروزی منجر میشود.

 

تکنیکهای تشخیص مسئله:

این تکنیکها عبارتند از:

1. وضعیت ارمانی: یک وضعیت ارمانی را خلق و با وضع موجود مقایسه کنید.برای کسب اطمینان از اینکه مسائل نادیده گرفته نشده اند و بمنظور بهره گیری از فرصتهای مطلوب روشی مناسب است.

2. چک لیستها: به مقایسه تغییرات و اصلاحاتی که میتواند در مورد یک محصول انجام داد با انچه که هم اکنون وجود دارد میپردازد. این تکنیک در مسئله یابی در خصوص محصولات / خدمات / عملیات و توسعه ایده های ارتقایی مفید است.

3.توفان فکری معکوس: توفان فکری معمولی با طرح یک مسئله شروع و به دنبال راه حل میگردد اما توفان فکری معکوس با یک راه حل شروع و به جست و جوی مسائل بالقوه میپردازد.

4.فکاهی و طنز: که در شرایط نامساعد بسیار سودمند است مانند اقدام به سرودن اشعار فکاهی و طنز. این تکنیک در مقاطعی که رویکردهای صریح و مستقیم مسائل و بینش های زیادی را به وجود نیاورده اند، طنز و شوخی اضافه شود.

5. گردآوری و فهرست بندی شکایات: یک روش مناسب برای اشکار سازی مسائل است.

6. پاسخ به ندای دیگران: توجه به ندای دیگران و مطالبی که بشما بیان میگردد حاوی مطالبی است که گاه برای شما تبدیل به یک مزیت میگردد.

7. ایفای نقش: لازمه ایفای نقش این است که شما وانمود کنید که شخص دیگری هستید.و بیشتر شبیه به یک نمایش است.این تکنیک بینش و شناخت گروهی و شخصی نسبت به مسائل ساده و پیچیده ایجاد میکند.

8.برنامه پیشنهادها: از نظر سازمان، برنامه پیشنهادها فرصتهای بیشماری را برای اگاه شدن از وجود مسائل و به دست اوردن راه حلها فرهم میسازد.این تکنیک باعث تشخیص منظم مسئله به هنگامی که خواهان مشارکت افراد در امور هستیم در اختیار ما قرار میدهد.

9. تمرین و دیگر رویکردهای گروهی: که توسط جنرال موتور ابداع گردید. این تکنیک عبارتست از یک عقب نشینی سه روزه که طی آن مدیران و زیردستان دور هم جمع میشوند تا مسائلی را که واحد کاری مربوطه تجربه کرده است حل و فصل نمایند.

 

تکنیکهای شناسایی مسائل:

شناسایی مسئله یعنی اینکه اطمینان حاصل کنید که اقدامات شما به سمت حل مسئله واقعی یا بهره گیری از فرصت واقعی و نه صرفاً پرداختن به نشانه های مسئله یا یک فرصت اشکار سوق خواهد داشت. تکنیکهای مهم در این حوزه عبارتند از:

1. در میان گذاشتن با دیگران: هنگامی که میخواهید مطمئن شوید که چیزی را نادیده نگرفته اید، تکنیک مناسبی است.

2. کسب اتفاق نظر: روشهای گوناگونی برای این مهم متصور است منجمله رای گیری به شیوه ای دموکراتیک و ازاد منشانه و دور هم نشستن وبحث در مورد یک موضوع تا حصول به نتیجه .و در مواقعی که توافق گروهی حایز اهمیت است بعنوان یک تکنیک موثر قابل بهره برداریست.

3. به تصویر کشیدن مسئله: درصورتی که بتوان مسئله را دید شانس بهتری دارید که اطمینان حاصل کنید مسئله واقعی را حل کرده اید.

4. کوله‌بار تجربه: که توسط ideascope کمبریج، ماساجوست طراحی شد. این تکنیک نوعی ترکیب تکنیکهای ایفای نقش و توفان فکری و بروز افکار است.کوله بار تجربه با شرکت کنندگان در جلسه سرو کار دارد و افراد را وادار به درگیری شخصی بیشتر با موضوع میکند.

5. نمودار استخوان ماهی: این تکنیک که گاهی به نام خالق ان ایشیکاو شناخته میشود و هدف اصلی از ان شناسایی و تهیه فهرستی از کلیه علل احتمالی مسئله مورد نظر است و در وهله نجست یک تکنیک گروهیست.مراحل تحلیل که شبیه به استخوان ماهی میباشد به این نحو است که علل با حداقل پیچیدگی کمترین فاصله را با سر ماهی دارند و علل که دارای بیشترین پیچیدگی هستند در قسمت دم ماهی و علتهای بینابین بصورت یک زنجیره بهم پیوسته و از کمترین به بالاترین درجه پیچیدگی از سر تا دم ماهی نوشته میشوند. نمودار استخوان ماهی را میتوان بیش از یک جلسه، از طریق توفان فکری بررسی نمود.خلاصه مراحل این روش عبارتست از:

• مسئله را در قسمت راست کاغذ نوشته و در یک دایره محصور کنید.

• یک خط مستقیم به سمت چپ که همان ستون فقرات است رسم گردد.

• ساقه ها یا تیغ های ماهی را با زاویه 45 درجه رسم کنید.

• از طریق جلسه های توفان فکری، علل مسئله را بررسی و در قسمت انتهایی هر ساقه بنویسید.

• علل پیچیده تر را در قسمت دم و علل ساده را در سر فهرست کنید.

6. سلطان کوهستان: که بر اساس یک بازی کودکانه است . یک یا دو نفر موضعی را در مورد یک مسئله اتخاذ و دیگران سعی میکنند که انها را از تعریف مسئله پایین بکشند. و در نهایت فردی که در این کش و قوس موفق به ارائه راهکاری مطلوب میگردد به عنوان سلطان کوهستان برگزیده میشود.

7. تعریف دوباره مسئله یا فرصت: باعث میشود بتوان مسائل را از زوایای گوناگون ملاحظه نمود.

8. باز نویسی اهداف به روشهای متفاوت: به منظور حصول به نگرشهای متفاوت در یک مسئله مفید است.

9. فشار و کشش: میتوان مسئله را فشرد و یا کش داد. این کار به ما این امکان را میدهد تا مسئله را بهتر تجزیه و تحلیل کنیم. با فشرده سازی مسئله اجزای اصلی ان را بهتر میتوان دید و با گسترده کردن ان بخش بیشتری از حیطه ان را کشف کرد.

10. شما چه میدانید: پس از شناخت مسئله هرچه در مورد ان میدانیم را مکتوب میسازیم تا با اینکار همه ویژگیهای موقعیت مورد نظر را فهرست کنیم.

11. چه الگوهایی وجود دارد: اطلاعات را فهرست کرده و نمودار انها را رسم کنید تا از روابط حاصل شده به کشف حقایقی منجر گردد.12. نمودار چرا – چرا:از این تکنیک برای شناسایی علل یک مسئله به شیوه ای منظم استفاده میشود. این نمودار بیشتر شبیه درخت تصمیم گیری سنتی با ساقه های تشکیل دهنده است. خلاصه مراحل ان عبارتست از:

• مسئله را در سمت چپ کاغذ مینویسیم.

• یک نمونه درخت تصمیم گیری علل در سمت راست مسئله ترسیم میکنیم.

• این فرایند را تا حصول به سطح مطلوبی از جزئیات ادامه میدهیم.

تکنیکهای فرضیه سازی:

فرضیه های مربوط به اینده اساس هر تصمیمی را که اتخاذ میکنید تشکیل میدهند. فرضیه ها راه حلها را محدود میکنند. معروفترین تکنیک در این حوزه معکوس سازی فرضیه است. در این روش پس از شناسایی و بیان تمام فرضیه های محتمل با معکوس کردن ان در صدد رسیدن به اندیشه های تازه برای حل مسئله اصلی هستیم.

تکنیکهای فردی برای خلق راهکارهای مختلف:

تکنیکهای این حوزه عبارتند از:

1. قیاسها و استعاره ها: هنگامی که به چشم اندازی جدید نیاز داشته باشیم بعنوان یک تکنیک موثر کاربرد دارد.خلاصه مراحل ان عبارتست از:

• بین مسئله و یک موضوع دیگر ایجاد قیاس کنید.

• در مورد راه حلها یی که این قیاسها برای شما ایجاد کرده است تحقیق کنید.

2. تحلیل راه حلهای گذشته: به کارگیری راه حلهای افراد دیگر در مورد مسئله را توصیه میکند.

3. تداعی: یعنی برقراری یک رابطه ذهنی بین دو شی یا دو اندیشه که بر اساس سه قانون اولیه و منطبق بر یونان باستان شکل میگیرد و عبارتند از: مجاورت، شباهت، تباین که اشاره به چیزهای غیر مشابه دارد. در حقیقت تداعی یعنی در نظر گرفتن چیزی نزدیک، مشابه یا مغایر با شی یا اندیشه مورد نظر و دو نوع است:

     الف. تداعی آزاد: که در ان رشته ای از افکار به دنبال هم می ایند .و هرچه به ذهن میرسد را بیان میکند.

     ب. تداعی منظم: که تفاوت ان در این است که واژه تداعی شده باید به نحوی با واژه قبل از خود رابطه داشته باشد. بطور کلی در زمانی که شور و اشتیاق تازه ای لازم باشد و در جهت افزایش ایده ها کاربرد داشته که خلاصه مراحل اجرای ان عبارتست از:

• یک یا دو واژه مرتبط با مسئله خود را یادداشت کنید.

• هر واژه مرتبط با ان را یادداشت کنید.

• مجموعه تداعی های ذهنی یادداشت شده را مطالعه کنید تا راه کارهای جدیدی بیا بید.

4. زنجیره تداعی ویژگیها:

این تکنیک مشابه بر شمردن صفات با فهرستی از ویژگیها شروع میشود با این تفاوت که بجای تغییر ویژگیها بر اساس تجزیه و تحلیل، هر ویژگی را به صورت ازاد تداعی میکنید تا نظریات تازه ای در باره مسئله خلق گردد. خلاصه مراحل این روش عبارتست از:

• کلیه ویژگیهای مسئله را فهرست کنید.

• در مورد هریک تداعی ازاد کنید تا به راه حل در مورد مسئله برسید.

• راه حلها را بررسی تا امکانپذیری انها را بسنجید.

5. بر شمردن صفات: که توسط پرفسور روبرت پلات کرافورد ایجاد گردید و عبارتست از بر شمردن کلیه صفات یا ویژگیهای یک مسئله. خلاصه مراحل اجرای ان عبارتست از:

• کلیه ویژگیهای مسئله را فهرست کنید.

• هریک از صفات و ویژگیها را بطور منظم تجزیه و تحلیل کنید و این کار را به هر چند روش ممکن انجام دهید.

• ویژگیهای ایجاد شده را بررسی تا ایده های جدیدی پیدا کنید.

6. بازگشت به مشتری: با اعلام نظر از سوی مشتریان همراه است.و خلاصه مراحل اجرای ان عبارتست از:• مسئله را بیان کنید.• موضوعات مختلف مرتبط با مسئله که به مشتری ربط دارد را مشخص کنید.• راه حلهای جدید را در دل این ارتباطات بیابید.

7. بازگشت به خورشید: که استعاره از برگشت به منبع هر مسئله ایست . با کمک این تکنیک میتوان رابطه بین اجزای یک مسئله را بهتر درک نمود و نوعی تداعی متمرکز است.

8. چرخه فرصت: این فرایند از انتخاب تصادفی ویژگیهای مسئله و ترکیب انها برای بدست اوردن موضوعی که بتوان ان را در جلسه توفان فکری بررسی کرد تشکیل میگردد.مراحل اجرای این تکنیک به اختصار عبارتست از:

• مسئله را تعریف کنید.

• دایره ای مانند یاعت رسم و از 1 تا 12 شماره گذاری کنید.

• هریک از 12 ویژگی مسئله را یکی یکی انتخاب و در محل اعداد 1 تا 12 بنویسید.

• به طور انفرادی یا گروهی جلسه توفان فکری ایجاد کنید، تداعی ازاد انجام دهید و یا هر فکری که دارید ثبت نمایید و این کار را یکی یکی برای هریک از ویژگیها انجام دهید.

• ویژگیها را با هم ترکیب کنیدو تا رسیدن به نتیجه اقدام به برگزاری توفان فکری، تداعی ازاد و یا ترسیم ذهنی این ترکیبات کنید.

9. برنامه های کامپیوتری: برنامه های متعددی هستند که به کمک انا میتوان به افزایش خلاقیت و نو اوری کمک نمود که معروفترین ان idea fisher است که حاوی 60.000 واژه است که در مجموع 650.000 تداعی معانی را تشکیل میدهد که با هزاران سوال مرتبط است که در غالب سه سوال: توجیه و تصریح، اصطلاح و ارزیابی می باشند. برنامه های دیگر عبارتند از: Idea generator plus, ideagen, mindlink, …

10. موعد مقرر: تعیین مهلت، فشار را افزایش میدهد و فعالیت نیمکره راست را بیشتر تحریک میکند.

11. قیاسهای مستقیم: در یک قیاس مستقیم، حقایق، دانش، یا فن اوری مربوط به زمینه ای خاص در زمینه خاص دیگری به کار برده میشود و بمنظور انتقال دانش از یک زمینه به زمینه دیگر کاربرد دارد. خلاصه مراحل اجرای این روش عبارتست از:

• موضوعی علمی یا زمینه فعالیتی که قیاسی برای مسئله شماست بیابید.

• قیاسی ایجاد کنید که امکان بهره گیری از واقعیتها، دانش یا فن اوری از زمینه های دیگر را در مورد مسئله شما فراهم نماید.

• از این قیاسها برای کسب راه حلهای جدید بهره بگیرید.

12. منابع ایده را مشخص کنید: باید به دنبال منابعی گشت که بتوانند راه حل ارائه دهند.

13. با حواس پنج گانه خود مسئله را بررسی کنید: این تکنیک در حل مسائل پیچیده، ایجاد بینش های جدید و نداعی معانی متمرکز روشی مناسب است.

14. شبکه شطرنجی FCB: اگر به دنبال محصولات یا خدمات جدیدی هستیم و سعی میکنید ببینید که چگونه می توانید انها را در مقابل رقبا قرار دهیم. این شبکه شامل ماتریس چهار خانه ایست که عموما برای توصیف فرایندهای بازاریابی بکار میرود. دو محور ماتریس موقعیت مشارکت زیاد و کم ومیزان تفکر و احساس را در رابطه با محصولات وخدمات نشان میدهد. زیبایی اینگونه شبکه ها در این است که میتوانید هر چیزی را به ان اضافه کنید.اینگونه شبکه ها در تحلیل های بازاریابی و برنامه ریزی راهبردی، متداول است.خلاصه مراحل ترسیم این ماتریس عبارتست از:

• یک ماتریس جهار خانه ای ترسیم کنید که دارای محورهای مرتبط با میزان مشارکت مشتری و برداشت مشتری از ویژگیهای محصول باشد. محور مشارکت از زیاد تا کم گسترش دارد.

• محصولات موجود در بازار روی این محور قرار دارد.

• منفذ های بازار را مشخص کنید و کالا هایی تولید کنید که این منافذ را بپو شاند.

15. تکنیک متمرکز بر شی: دارای عناصری از تداعی ازاد و روابط اجباری است. و برای موقعیتهایی با درجه بالایی از خلاقیت مفید است. تفاوت ان با روش انتخاب اجباری در این است که انتخاب مسئله بصورت عمدی و نه تصادفی برگزیده میشود. خلاصه مراحل اجرای این روش عبارتست از:

• مسئله را برای تغییر برگزینید.

• ویژگیهای ان را فهرست کنید.

• واژه های مرتبط با هر صفت را تداعی ازاد کنید.

• از تداعی های صورت گرفته برای کسب راهکارهای جدید استفاده کنید.

16. نگاه تازه: استفاده از کسی که نسبت به مسئله شناخت کمی دارد و بهره گیری از نظرات ان مناسب و سودمند است.

17. خرده ایده ها و قفسه بندی انها: بمنظور سازماندهی ایده ها و حل مسائل پیچیده کاربرد دارند.

18. دفترچه یادداشت ایده ها: بزرگترین اثار ان ثبت ایده ها برای استفاده های اتی است.

19. نهاده – ستاده (ورودی – خروجی): این روش که جهت دستیابی به راه های جدید و در برنامه مهندسی خلاق توسط جنرال الکتریک طرح گردید و مراحل ان عبارتست از:

• نهاده سیستم، ستاده مورد نظر و نیازمندیها یا ویژگیها ی محدودیت اور را مشخص کنید.

• از طریق تکنیک توفان فکری، راههای پل زدن شکافها بین نهاده و ستاده مورد نظر را با توجه به شرایط محدود کننده بیابید.• از صفات و ویژگیهای نهاده برای طرح راه حلها بهره بگیرید.

• دائم بپرسید که ایا این پدیده ها میتوانند به هیچ طریقی به ستاده دلخواه منتهی شوند.

20. گوش دادن به موسیقی: برای خلق راه کارهای نوین فرصتهای مناسبی را از طریق ضمیر نیمه اگاه در اختیار ما میگذارد.

21. نقشه کشی ذهنی: که توسط بوزان مطرح گردید و یک فرایند فردی توفان فکریست. این تکنیک نه تنها برای خلق ایده های جدید، بلکه برای توسعه قابلیت ادراک و شهود شخص نیز مفید است. به ویژه برای شناسایی کلیه موضوعات اصلی و فرعی مرتبط با یک مسئله و همچنین شناسایی راه حلهای مسئله و نفی اثبات انها. خلاصه مراحل ان به قرار زیر عبارتست از:

• نام یا توصیف مسئله را در وسط کاغذ بنویسید و خطی دور ان ترسیم کنید.

• هریک از ابعاد مهم مسئله را از طریق توفان فکری مورد بررسی قرار دهید و افکار خود را روی خطوطی از مرکز به بیرون ترسیم کنید.

• از تکنیکهای بصری اضافی استفاده کنید.

• نقشه ذهنی ترسیم شده را بررسی و روابط درونی و راه حلهای ان را بررسی کنید.

22. نام بردن کاربردهای احتمالی: استفاده های احتمالی یک موضوع به یافتن راه حلها برای دسته کاملی از مسایل کمک میکند.

23. تکنیک ناپلئون: که بر اساس ان خود را به جای یک نمونه موفق قرار داده واز زاویه نگاه او به مسئله نظاره میکنیم. از این روش در جایی که تکنیکهای دیگر ناموفق بوده اند میتوان بهره برد.

24. جستجوی تصادفی سازمان یافته: این تکنیک اغلب توسط هنرمندان و نویسندگان به کار میرود.و روشی است ساده برای دستیابی به ایده های نو.

25. قیاسهای شخصی: در این روش سعی میگردد شخصا در موقعیت مربوط، درگیر مشاهده گردید. مراحل اجرای این تکنیک عبارتست از:

• شخصاً در مسئله درگیر شوید.

• از خود بپرسید این درگیری و مداخله چه بینش ها و شناختها یا راه حلهای بالقوه ای به شما ارائه میدهد.

26. تحریک تصویر : بر ساس این تکنیک از تجسم برای بهبود بینش و شناخت فردی میتوان بهره برد.خلاصه مراحل این تکنیک عبارتست از:

• تصاویری از منابع مختلف در غالب ترانسپارنت، اسلاید و.. در اختیار اعضا قرار دهید.

• تصاویر حاوی اقدامات عملی باشند و درجه انتزاعی کمی داشته باشند.

• تصاویر را بررسی و نظر خود را در مورد ان بگویید تا منشی انها را ثبت کند.

• از هر خط توضیح برای بیان ایده ای جدید بهره بگیرید.

27. چک لیست به سازی محصول: بر این اساس میتوان محصولات و یا خدمات جدیدی ایجاد نمود و خدمات و محصولات قدیمی را بهبود بخشید.خلاصه مراحل اجرای این تکنیک عبارتس از:

• مسئله ای را که قصد بهبود ان را داریم مشخص کنید.

• هریک از واژه ها را بررسی و افعال مرتبط با ان را بنویسید.

28. ربط: این روش مشابه روش تداعی است و با بهره گیری از ان میتوان انبوهی از ایده ها را به سرعت خلث نمود.

29. واژه های ربطی: برای خلق ایده های جدید و بخصوص ایجاد محصولات جدید کاربرد فراوانی دارد.

30. معکوس – عکس معکوس: در حل مسائلی که امید چندانی به حل انها نیست بعنوان یک تکنیک موثر مورد استفاده قرار میگیرد.

31. غلطیدن در علفزار ایده ها: در زمانی که برای خلق بینش های جدید به انبوهی از ایده ها و مفاهیم نیاز است روشی مناسب است.خلاصه مراحل اجرای این روش عبارتست از:

• با یادداشت برداری در مورد مسئله کسب اطلاع کنید.

• تمام یادداشتها را بررسی کنید.

• اجازه دهید دوره نهفتگی پرورش طبیعی رخ دهد و ببینید چه ایده هایی رشد می یابد.

32. تکنیک 7*7: در سازمان بخشیدن به ایده ها در مسائل پیچیده تکنیکی موثر است. خلاصه مراحل ان شامل:

• برگه های ایده ها را در تابلوی قفسه بندی شده در 7*7 قرار دهید.

• ایده های داخل هر ستون را ترکیب کنید و اضافه ها را بیرون بکشید و انها را اصلاح کنید، ایده های غیر مهم را به تعویق بیندازید، بازخور بگیرید، دسته بندی و رتبه بندی نمایید، ستونها را تعمیم و سپس رتبه بندی نمایید و در نهایت ارزیابی نتایج را انجام دهید.

33. یافتن راه حل مسئله در خواب و رویا: در این تکنیک بر اساس ضمیر نیمه هوشیار راهکارها و فرصتهایی را برای حل مسائل پیچیده و یا ساده ایجاد میکند.خلاصه مراحل اجرای این تکنیک عبارتست از:

– درست قبل از خواب به مسئله خود بطور جدی فکر کنید.- اگر نیمه شب از خواب بیدار شدید و ایده ای در ذهن داشتید یادداشت کنید.

– با بیداری در مورد رویا ها و افکارتان بیندیشید و راه حلهای ممکن را یادداشت کنید.

34. تکنیک دو کلمه ای: در حل مسائل ساده زمانی که به خلق بینشی جدید نیاز است مورد استفاده قرار میگیرد. خلاصه مراحل این روش عبارتست از:

• کلمه یا کلید واژه را از مسئله بیابید.

• واژه های بدیل انها را نام ببرید.

• اولین کلمه را از اولین فهرست، با اولین کلمه از دومین فهرست ترکیب کنید.

• ترکیب را بررسی و بدنبال ایده باشید.

• نخستین کلمه از اولین فهرست را با دومین کلمه از دومین فهرست ترکیب کنید.

• این ترکیبات را تا انجا که امکان دارد ادامه دهید تا ایده های جدیدی شکل بگیرد.

دریافت خدمات مشاوره راه اندازی کسب و کار

35. استفاده از کامپیوتر برای تحریک خلاقیت

36. چک لیست کلامی برای خلاقیت: برای خلق و بهبود محصولات و خدمات جدید از ان بهره گرفته میشود.مراحل اجرای این تکنیک به اختصار عبارتست از:

• مسئله قابل اصلاح را مشخص کنید.

• هر یک از افعال مرتبط با مسئله را در فضای خالی داخل فرم بنویسید.

• تغییرات را ثبت کنید.

37. تجسم: هنگامی که نیاز به شناخت درس تر از مسئله است و نیاز به مشاهده ان داریم در ایجاد و خلق بینش های جدید میتوان از ان بهره جست.

38. چه میشود اگر … ؟: با سوال کردن از خود میتوان روشهای جدیدی را برای حل مسئله ایجاد نمود. در برنامه ریزی راهبردی، حل مسایل پیچیده و ساده و پیش بینی سناریو ها کاربرد فراوانی دارد.

تکنیکهای گروهی برای خلق راهکارها

از انجا که در سازمانها عموم کارها در گروه انجام میگیرد، لذا تدوین تکنیکهای گروهی حایز اهمیت است. در این راستا ما با دو نوع گروه مواجهه هستیم: گروههای تعاملی که در ان شرکت کنندگان بصورت حضوری با یکدیگر ملاقات میکنند. گرو ههای غیر تعاملی که دیداری بین اعضا صورت نمیگیرد. بر این اساس فرایند های ایجاد نوآوری و خلاقیت عبارتند از:

1. توفان فکری:

که موثر ترین و متداولترین تکنیک گروهیست . بیش از 600 سال پیش توسط اسبورن ابداع گردید و به این دلیل به این نام معروف شد که مغز و فکر شرکت کنندگان توفانی در مسئله ایجاد میکرد. این تکنیک را میتوان در باره انبوهی از مسائل بکار برد و بر پایه بیان ازاد ایده ها از سوی شرکت کنندگان در جلسات ان است و بر پایه قوانینی به شرح زیر است:

– هیچگونه قضاوتی در باره هیچ پیشنهادی صورت نمی گیرد.

– کلیه ایده ها مورد استقبال واقع میگردد.

-کمیت ایده ها هدف اصلی است زیرا به کیفیت میانجامد.

– ایده ها را میتوان ترکیب، اصلاح و انتخاب کرد.

خلاصه مراحل ان عبارتست از:

• گروهی مرکب از 6 تا 12 نفر، یک ر هب ر و یک منشی انتخاب کنید.

• رهبر مسئله را ترجیحا قبل از جلسه برای اعضا بازگو کند.

• گروه بصورت تعاملی و با رعایت چهار قانون ذکر شده راه حلهای خود را برای حل مسئله بیان کنند.

• بعد از 25 تا 35 دقیقه استراحت گروه تشکیل و به نقد ایده ها میپردازد.

معروفترین تکنیکهای توفان فکری عبارتند از:• تکنیک شکوفه نیلوفر ابی (MY) • روش میتسو بیشی • روش NHK • روش TKJ

 2. نگارش فکری:

که شکلی از طوفان فکریست و مزیت اصلی ان در این است که احتمال تاثیر و نفوذ در شرکت کنندگان وجود ندارد.

3.سبد نگارش فکری: در موسسه ای در فرانکفورت المان ابداع شد و به این نحو است که گروهی 6 تا 8 نفره دور میزی مینشینند و نظرات خود را مکتوب میکنند. به محض اینکه تعداد ایده های یک نفر به 4 رسید کاغذ خود را در وسط میز میگذارد، در حالی که دیگران مشغول نوشتن ایده های خود هستند. نهایت در پایان مکتوب سازی نظرات تمام شرکت کنندگان، نظرات را با هم تعویض میکنند تا از طریق ان به نظرات جامع تری برای حل مسئله نائل گردند.

4. نگارش فکری 6-3-5: چندین نوع روش نگارش فکری وجود دارند که اهم انها عبارتند از:

• سبد نگارش فکری

• نگارش فکری 6-3-5

• روش گالری

• تکنیک کارت سنجاق سینه ای

• روش SIL: این روش بر این مبناست که شش نفر سه ایده جدید را در مدت پنج دقیقه ایجاد کنند. خلاصه مراحل ان عبارتند از: مسئله را مشخص کنید.

– شش نفر که دور هم نشسته اند ظرف مدت معینی سه ایده در سه ستون بنویسند.

– سپس ایده ها را به نفرات مجاور خود دهند.

– راه حلهای پیشنهادی دیگران را بررسی و ایده های جدیدی از ان مطرح کنند. و در زیر راه حلهای قبلی بنویسند.

– اینکار را تکرار تا هرکس روی افکار اصلی هر شخص دیگر اظهار نظر کرده باشد و در نهایت نظرات را بررسی و ارزیابی کنید.

5. تجسم سازی خلاق: که شامل سه مرحله است:

• تجسم یک نیاز خاص به تغییر

• تجسم روشی بهتر

• تدوین یک برنامه اجرایی مبتنی بر بینش.

6. جهش های خلاق: روشی قدرتمند برای توسعه مفاهیم پیشرفته است و زمانی که مسئله دارای پیچیدگی بالا باشد و یا هنگامی که نتایج عمده مورد نیاز باشد با بهره گیری از تصویر سازی روشی مناسب است. برای اموزش روش جهش های خلاق در سازمان چهار روش موجود است:

• ارائه توصیفی از دورنمای سازمان در اینده.

• ارائه توصیفی از رقیب ارمانی در اینده

• تجسم دورنمایی از محصولات ارمانی

• تعیین اطلاعاتی که شرکت به ان نیاز دارد.

7. دوایر خلاقیت: که در ژاپن ایجاد گردید و شامل گروههای کوچکی از کارگرانی هستند که برای حل مسایل کیفی مرتبط با حوزه کاری خود گرد هم می ایند.در مواقعی که مسائل پیچیده یا ساده را در گروه مابل به حل ان هستیم و در دوایر کیفیت روشی مناسب است.

8. روش تکه کاغذ کرافورد: روش CSM بر اساس طرحی است که در ان افراد به هر تعداد نظرات خود را در تکه کاغذهای یادداشت نوشته و هرچه تعداد بیشتر باشد نتیجه بهتر است . این تکنیک باید در زمانی کوتاه حدود 10 دقیقه ای انجام گیرد و خلاصه مراحل انجام ان که شامل چهار گام است عبارتند از:

• هماهنگ کننده، عبارتهای اصلی یا هدف را مشخص میسازد.

• شرکت کنندگان پاسخهای خود را در رابطه با این اهداف روی تکه های کاغذ مینویسند، بنحوی که هر کاغذ حاوی یک ایده باشد.

• هماهنگ کننده، حذف داده های اضافی و غیر ضروری را به اجرا در می اورد.

• گزارش نهایی نوشته میشود. این گزارش حاوی تمام تفسیرهایست که در برگه های ایده در ذیل مقوله مربوطه دسته بندی شده اند.

9. تکنیک دلفی: در فرایند دلفی پرسشنامه ای بر اساس برداشتهایی از یک موقعیت برای کارشناسان مربوطه ارسال میگردد. این تکنیک روشی مناسب در زمانهایست که جدا سازی ایده ها ی افراداز ایده های دیگران و در عین حال جمع اوری انها دریک مجموعه مرکب که توسط یک گروه کارشناس تهیه میشود حایز اهمیت باشد. خلاصه مراحل ان عبارتند از:

• پیش بینی کنندگان پرسشنامه را تهیه میکنند.

• پرسشنامه جهت کارشناسان ارسال میگردد.

• پرسشنامه های تکمیل شده جمع اوری میشود.

• خلاصه پرسشنامه ها برای واکنش پاسخ دهند گان به انان برگردانده میشود.

• این فرایند تا زمان دستیابی به یک اتفاق نظر عمومی ادامه می یابد.

10. تکنیک گشت و گذار: برای حل مسایل دارای تعاریف محدود و مسایل پیچیده کاربرد دارد و شامل چهار مرحله است:

• خود گشت و گذار

• ترسیم قیاس بین مسئله و رویدادها در گشت و گذار

• تجزیه و تحلیل این قیاسها برای مشاهده اینکه چه برداشتها یا راه حلهای خلاقی می تواند صورت پذیرد

• سهیم شدن در تجارب گروه .

خلاصه مراحل این تکنیک عبارتست از:

• رهبر گروه به شرکت کنندگان می اموزد که گشت و گذری در یک مکان فیزیکی که ارتباطی با مسئله در دست بررسی ندارد را در ذهن خود مجسم کنند.

• شرکت کنندگان بین مشاهدات خود و مسئله مورد نظر قیاسهایی به عمل می اورند.

• رهبر از شرکت کنندگان میخواهد که مشخص سازند تا قیاسهای حاصله چه راه حلهایی را برای حل مسئله مطرح کرده است.

• شرکت کنندگان در راه حلهای یکدیگر سهیم میشوند.

11.روش گالری: در این روش به جای ایده هایی که تغییر موقعیت دهن، افرینندگان ایده ها را تغییر موقعیت میدهند . و در ان برای تسریع در توفان فکری استفاده از وسایل بصری ضروریست.

12.تکنیک گوردن-لیتل: برای زمانیست که افراد به راه حل مسئله بیش از اندازه نزدیک هستند و این کار مانع از خلق ایده های جدید میگردد.و بنوعی مایل به حرکت در عقب هستیم. این تکنیک به یک رهبر قوی و انعطاف پذیر نیاز داشته تا بتواند نسبت دید شرکت کنندگان را توسعه بخشد.

13. سیستمهای پشتیبانی تصمیم گروهی: شامل سیستمهای نرم افزاری یا سخت افزاری هستند که گروه را رد تصمیم گیریهای بهتر کمک میکنند.

14. تابلوی ایده ها: یک تمرین مستمر حل مسئله است که در ان مسئله روی یک تابلو یا دیوار نمایش داده میشود و اعضا راه حلهای خود را در ذیل ان اضافه مینمایند. . از این تکنیک در حل مسایل غیر فوری بهره میگیریم و زمان در ان محدود نیست.

15. محرک های ایده ها: که در ان موضوعی ملموس با مسئله را به شرکت کنندگان ارائه و بازخور ان را از انها میگیریم.16.کمیته نو اوری: در این تکنیک کارشناسان بطور دوره ای برای حل مسئله تشکیل جلسه میدهند.

17. گروههای نو اوری درون شرکتی: در این تکنیک، مسئولان اجرایی ارشد از شرکتهای مختلف به رهبری یک مشاور نو اوری، تشکیل جلسه میدهند تا مسایل را با روشهای ابتکاری حل نمایند.

18. لانه شیر: یک جلسه گروهی حل مسئله بره هاست در برابر شیرها. که در ان نظرات بره ها توسط شیرها به نقد کشیده میشود و بره ها یک هفته فرصت دارند که نظرات جدید خود را ارائه کنند. .اساس ان به این شکل است که د تیم ایجاد میکنیم. تیم بره ها که مسایل را ارائه میکنند و تیم شیر ها که راه حل خلق میکنند.

19. تکنیک شکوفه نیلوفر ابی یا روش MY (ماتسو مورا یاسوا): برای حل مسائل پیچیده و ساده به ویژه مناسب برای تدوین سناریو های راهبردی استفاده میگردد. خلاصه مراحل ان عبارتست از:

• یک ایده، مسئله یا موضوع اصلی در مرکز نمودار شکوفه نیلوفر ابی نوشته میشود.

• شرکت کنندگان از طریق طوفان فکری در مورد راه حلها عمل کرده و ایده ها در داخل هشت دایره اطراف نوشته میشوند.

• هریک از این هشت ایده مرکز شکوفه نیلوفر ابی جدیدی را تشکیل میدهد.

• شرکت کنندگان از طریق توفان فکری ایده ها را بررسی میکنند. با تکرار این کار تضمین مطلوبیت نتیجه افزایش پیدا میکند و در نهایت ایده های پایانی مورد بحث قرار میگیرند.

20. روش توفان فکری میتسوبیشی: این تکنیک شامل مراحل ذیل است:

• مسئله مشخص میشود.

• شرکت کنندگان راه حلهایشان را مینویسند.

• ایده های خود را با صدای بلند اعلام میکنند.

• اعضایی که در مرحله اول فاقد ایده یا ایده های کم هستند پس از اعلام همه میتوانند ایده های خود را اعلام کنند.• نقشه ایده ها ترسیم میشود.

• ایده ها بصورت رو در رو مورد ارزیابی قرار میگیرد.

21. تحلیل ساخت شناسی واژگان: هدف از این تحلیل این است که با قرار دادن دسته ای از ویژگیها در مقابل دسته ای دیگر، ایده های جدید خلق گردد. خلاصه مراحل ان عبارتست از:• محصول اصلاحی انتخاب گردد.

• یک ماتریس 2 یا 3 بعدی با یک محور متشکل از ویژگیهای محصول و محور دیگر متشکل از واژه هایی نظیر افعال یا قیود ترسیم گردد . محور سوم شامل واژه های اضافی تغییر، ویژگیها و یا سایر فاعل های مربوطه باشد.

• واژه های تغییر رد مورد ویژگیها به کار گرفته شود.

• نتایج مورد بررسی واقع گردد.

22. روش NHK: روشی است طولانی که باعث میشود ایده ها بطور پیوسته ادغام و جدا شوند و در نتیجه ایده های جدیدی ابداع گردد.خلاصه مراحل اجرای ان عبارتست از:در پاسخ به مسئله شرکت کنندگان 5 ایده را در کارتهی جداگانه مینویسند.شرکت کنندگان در گروههای 5 نفره تشکیل جلسه میدهند.و هر فردی ایده های خود را برای دیگران شرح میدهد.و در این بین ایده های جدیدی که به ذهن اعظا خطور میکند مکتوب میگردد.کارتها جمع اوری و بسته به موضوع به گروههای گوناگون دسته بندی میگردد.گروههای جدید در قالب 2 یا 3 نفر تشکیل و از طریق توفان فکری ایده های جدیدی را در رابطه با ایده های درج شده بر کارتها خلق میکنند.و این کار را تا نیم ساعت ادامه میدهند.در پایان هر گروه کارتهای خود را بر اساس موضوع سازماندهی و در اختیار گروههای دیگر قرار میدهد و تمام ایده ها توسط رهبر در صفحه ای بزرگ نوشته میشود.شرکت کنندگان به گروههای 10 نفره تقسیم و کلیه ایده ها را یک به یک از طریق توفان فکری بررسی میکنند.

23. تکنیک گروه اسمی: تکنیک NGT فرایندی گروهی کوچک و سازمان یافته ایست برای خلق ایده ها که باعث میشود تاثیر و نفوذ یک شخص مقتدر بر نتایج ازبین برود و اهم موارد کاربرد ان عبارتست از:شناسایی متغیرهای مهم در یک وضعیت مسئله خاص، شناسایی اجزای اصلی برنامه ای که برای اجرای راه حل خاصی برای بعضی از مسایل طراحی میشود، تعیین اولویتها با توجه به مسایل و شامل 4 مرحله است: • خلق ایده • ثبت ایده • تصریح ایده ها • رای گیری در مورد ایده ها. بطور خلاصه مراحل اجرای ان عبارتست از:

• شناسایی مسئله

• ارائه فرصت به شرکت کنندگان جهت مکتوب سازی ایده ها• ایده ها در صفحه بزرگی ثبت میگردد.

• تا زمان بیان تمام ایده ها توسط تمام اعضا فرایند تکرار میگردد.

• رهبر ایده ها را خوانده و در مورد لزوم ارائه توضیح رد مورد هریک سوال میپرسد و در صورت نیاز در مورد هریک 15 تا 30 ثانیه به ارائه توضیح میپردازد.

• شرکت کنندگان در مورد ایده ها رای گیری مخفی میکنند. حداقل دو دور رای گیری ضروریست.

24. روش فیلیپس 66: که در ان یک گروه بزرگتر را به شش گروه کوچک به اضافه یک سرپرست و یک منشی تقسیم تا توفان فکری در ان اجرا گردد.25.گشت و گذار توام با عکس برداری:که مشابه با شبیه سازی تصویریست.

26. تکنیک کارت سنجاقی: بر پایه تکنیک استعاره و فرایند روشهای NHK , TKJ است و امکان سازماندهی سریع ایده ها را فراهم می اورد. و خلاصه مراحل ان عبارتست از:

• گروهی 5 تا 8 نفره دور یک میز مینشینند.

• هریک نظرات خود را با ماژیک رنگی بر روی کارتی مینویسد.

• کلیه کارتهای نوشته شده در یک مسیر دست به دست میگردد.

• هر شرکت کننده کارتها را میخواند و در صورت مفید بودن ایده ان را به نفر بعدی و در صورت عدم مفید بودن ان را کنار میگذارد.

• رهبر گروه کارتهای روی میز را دسته بندی میکند.

• کارتها بر اساس موضوع دسته بندی شده و به یک صفحه بزرگ سنجاق میگردند.

27. سناریونویسی: یعنی تجزیه و تحلیل اطلاعات، فکر کردن و نوشتن درباره سناریوها و بحث در باره اینده بالقوه سازمان که بخش مهم ان با شناسایی مسئله اغاز میگردد و تا یافتن بهترین راه حل ادامه می یابد. از این روش در اکثر موارد میتوان بهره بردو اغلب برای تدوین راهبردهای مختلف برای شرایط احتمالی مختلف در اینده استفاده میگردد.و خلاصه مراحل ان عبارتست از:• مسئله تعریف میگردد.

• 3 تا 5 عامل محرکه سازمان در اینده مشخص میگردد.

• اثرات این نیروها را بر 5 تا 10 عامل اصلی منجمله خود نیرو تعیین کنید.

• سناریوها را بر اساس عوامل محرکه اصلی و اثرات انها بر عوامل اصلی بنویسید.• یک جدول خلاصه تهیه کنید.• به هنگام نوشتن سناریوها و واکنش نسبت به انها، خلاقیت بروز میکند.

تکنیکهای گروهی برای خلق راهکارها

28. روش SIL : ترجم این سر واژه از المانی به ایرانی میشود ” انسجام متوالی اجزای مسئله ” و خلاصه مراحل اجرای ان عبارتست از:

• هر شرکت کننده در سکوت پاسخهای خود در مورد مسئله را خلق میکند.

• دو عضو گرو هریک با صدای بلند ایده ای را می خوانند.

• اعضای گروه سعی در ادغام این دو ایده میکنند.

• عضو دیگری از گروه ایده خود را با صدای بلند می خواند و اعضای دیگر سعی در ترکیب ان با ایده قبلی میکنند.

• اینکار تا حصول به یک راه حل عملی ادامه می یابد.

29. داستان نویسی بر روی تابلوی دیواری: روشی سازمان یافته بر مبنای توفان فکریست که دارای انعطاف بالایی بوده و به راحتی میتوان ان را اصلاح نمود و سطح بالایی از مشارکت را طلب میکند. چهار نوع اصلی ان عبارتند از:

• تابلوی داستانی برنامه ریزی

• تابلوی داستانی ایده ها

• تابلوی داستانی سازمان

• تابلوی داستانی ارتباطات

برای انجام این تکنیک دو نوع جلسه وجود دارد: 1. جلسه تفکر خلاق 2. جلسه تفکر نقد گرانه

خلاصه مراحل این تکنیک عبارتست از:

• گروهی در قالب 8 تا 12 نفر به همراه یک رهبر و یک منشی ایجاد کنید.

• مسئله بعنوان سر ستون در بالای تابلوی داستانی تعیین گردد.

• سر ستونهای هدف و متفرقه نوشته شود.

• سر ستون هدف و سایر ستونها و زیر ستونها به ترتیب از طریق توفان فکری بررسی گردد.

• بعد از استراحتی کوتاه جلسه نقد و بررسی برگزار گردد.

30. مطالعه فرایند های خلاق حل مسئله: روشی از توفان فکریست که به شدت بر پایه قیاسها، استعاره ها، تداعی و تکنیک های گشت و گذار تکیه و با بهره گیری از انها سعی دارد تا ذهن بین ایده های به ظاهر غیر مرتبط ارتباط برقرار نماید.هدف دو گانه این فرایند یادگیری و نو اوریست.وخلاصه مراحل ان عبارتست از:

• مسئله با سوال چگونه اغاز و مشخص میشود.

• مسئله به اختصار تجزیه و تحلیل میشود.و توسط صاحب مسئله به بیان علل و چرایی علت مسئله بودن موضوع پرداخته میشود.

• اهداف و خواسته ها بیان میگردد.

• اهداف گروه فهرست وار بیان میگردد.و پس از تکمیل ان بوسیله تسهیل کننده روی تابلوی دیواری نوشته میشود. روش میز گرد نوبتی نظیر انچه در تکنیک اسمی استفاده میشود مناسب است.

• صاحب مسئله راه حلهای احتمالی را شناسایی میکند.• صاحب مسئله سه نقط قوت و سه نقطه ضعف مسئله را ثبت میکند.

• گروه به بررسی راه حلهای پیشنهادی میپردازد.

31. تیمهای 5 نفره: این روش 40 دقیقه ای برای حل هر نوع مسئله، از برنامه ریزی و پیش بینی راهبردی گرفته تا ساخت پرسشنامه مناسب است.خلاصه مراحل ان عبارتست از:

• مسئله اصلی انتخاب میگردد.

• رهبر ان را برای سایرین شرح میدهد.

• اعضا در مدت دو دقیقه لیست ایده های خود را مرتب میکنند.

• با تقسیم شدن به گروههای 5 نفره ایده ها را روی هم تا لیست های طویل تر و حسب اهمیت مورد رتبه بندی گردند.

• همه گروهها لیست کوتاهی مرکب از مهمترین موضوعات هر گروه تهیه و کل لیستها به ده لیست محدود میگردد.• موضوعات مورد بررسی قرار میگیرد.

32. روش TKJ: این تکنیک که شبیه داستان نویسی بر روی تابلوی دیواریست و دارای دو بخش است:شناسایی مسئله و راه حل مسئله.خلاصه مراحل انجام این تکنیک عبارتست از:

الف) تعریف مسئله: مسئله محوری به اعضا داده میشود و از انها خواسته میشود هر تعداد ایده که دارند در تکه های کارت 3*5 بنویسند.ایده ها باید مختصر باشد و چشم اندازی کلی را در مدت 5 تا 10 دقیقه و در قالب 15 تا 20 ایده شامل شود.کارتهای جمع اوری شده براساس اتفاق گروهی به چند سرفصل کلی تقسیم میکند. در این مرحله بکارگیری شوخی توصیه گردیده است.رهبر یکی از کارتها را با صدای بلند میخواند. اعضا کارتها را که در کیسه های خود که حاوی ایده های مرتبط است پیدا میکنند و تنها را با صدای بلند میخوانند. گروه برای هر دسته از کارتها نامی را انتخاب میکند که جوهره اندیشه های مطرح شده یعنی جوهره مسئله را در بر میگیرد. این فرایند تا قرار گیری تمام کارتها در دسته ها ادامه می یابد.دسته های نامگذاری شده در یک گروه فراگیر ترکیب و به همان شیوه نامگذاری میشوند، این مجموعه بیانگر توافق گروهی مسئله است. هدف از دسته بندی ایده ها به گروههای مختلف وارد کردنطرز فکرهای جدید در مقوله های قدیمی است.

ب) راه حل مسئله: اعضا راه حلهای مختلف را در کارتهای 7*12 مینویسند و رهبر کارتها را جمع و مجدد توزیع میکند.سپس یک ایده را با صدای بلند میخواند و اعضا ایده مرتبط را در کیسه خود یافته و ان را با صدای بلند میخوانند و به این ترتیب مجموعه راه حل نامگذاری شده ای ظهور پیدا میکند و مراحل بعد مانند مرحله الف ادامه یافته تا مجموعه راه حل فراگیری استخراج و نامگذاری شود.

تکنیکهای خلاق برای انتخاب از بین راه کارها، اجرا و کنترل:

انتخاب از بین راهکارها فرایندی عقلایی است. در زیر به تکنیکهای عمده در این حوزه اشاره میگردد:

1. ماتریس بررسی ایده ها: روشی بسیار عالی برای ایده هایست که اولین مرحله را با موفقیت گذرانده اند. خلاصه مراحل اجرای ان عبارتند از:

• یک ماتریس استاندارد چهار خانه ای ترسیم کنید که یک محور ان بیانگر خلاقیت و محور دیگر بیانگر نو اوری باشد.

• ایده ها بر اساس میزان مطابقت انها با معیارهای موجود که توسط محورها تعیین شده اند در ماتریس قرار میگیرند.

2. رای گیری نقطه ای: روشی خلاق برای انتخاب از بین راهکارهای گوناگون است. اعضا راه کارهای خود را در تخته مینویسند. سپس بوسیله چوب خط نظر مورد وثوق خود را از بین نظرات برمیگزینند.

3. نمودار چگونه – چگونه: مشابه روش چرا – چرا است با این تفاوت که سوال عوض میشود.

4. هنگام عرضه ایده های خود جنگجو باشید: “راجر وان اوچ ” معتقد است چند نقش متمایز در فرایند خلاقیت و نو اوری لازم است:

• اکتشاف

• هنرمندی قضاوت

• جنگجویی تحلیل میدان فشار: لوین معتقد است که تغییر از نقاط قوت نسبی مبارزه با نیروی محرک و بازدارنده، ناشی می شود. نیروهای بازدارنده سازمان را به سمت تغییر سوق میدهند، نیروهای بازدارنده سازمان را به سمت مقابله با تغییر. طبق این نظر نیروهای محرک نیروهای بازدارنده را فعال میکنند. وی مهتقد است کاهش نیروهای بازدارنده روش موثری نسبت به افزایش نیروهای محرکه برای پیش بردن تغییر است.