شتاب دهنده استارتاپ چیست؟ چه نیازی به آن وجود دارد؟

این روزها با رشد روزافزون شکل‌گیری استارتاپ در کشورمان کلمه‌ی شتاب‌دهنده نیز زیاد به گوش می‌خورد و بسیاری از افراد با این مفهوم آشنایی ندارند. استارتاپ و شتاب دهنده ها، دو واژه‌ای که در سال‌های اخیر زیاد در مورد آن خوانده و شنیده‌ایم. حتی این موضوع وارد کشورمان نیز شده و بعضا شاهد برگزاری گردهمایی‌های تحت عنوان استارت آپ ویکند در شهرهای مختلف کشور هستیم.

شتاب دهنده استارتاپ (Startup Accelerator)

شتاب‌دهنده استارتاپ (Speed Accelerator یا Startup Accelerator) به اختصار شتاب‌دهنده شرکتی است که از ابتدای کار یک استارتاپ آن را تحت پوشش خود در می‌آورند و برای این کار از میان شرکت کنندگان، پس از مدتی کوتاه مورد ایده‌ای برگزیده و به عنوان استارتاپ انتخاب می‌کند. شتاب‌دهنده‌ها با سرمایه‌گذاری اولیه بر روی یک شرکت نوپا، درصدی از مالکیت آن را در اختیار گرفته و در مقابل به گردانندگان پروژه آموزش‌های لازم برای کسب موفقیت بهتر را خواهند داد.

اعضای شبکه مشاوران در حوزه «کارآفرینی و راه‌اندازی کسب و کار»

تعریف شتاب دهنده

شتاب‌دهنده، مرکزی است که امکان رشد سریع و صحیح شرکت‌های استارت‌آپی را مهیا می‌سازد. سال 2005، یک مجموعه با عملکردی تقریبا متفاوت با انکوباتورهای سنتی شکل گرفت.
این مجموعه که (Y Combinator) نام داشت، برخلاف مراکز رشد سنتی، فقط در بازه زمانی مشخص و کوتاهی به استارت‌آپ‌ها خدمات ارائه می‌کرد.عملکرد این مجموعه به این صورت بود که چند استارت‌آپ به‌صورت همزمان وارد این مرکز می‌شدند و خدمات دریافت می‌کردند و پس از گذشت چند ماه، از آن خارج می‌شدند.این در حالی بود که مراکز رشد از نظر دوره زمانی ارائه خدمات به استارت‌آپ‌ها بسیار منعطف بودند.با توجه به تفاوت‌های اساسی میان مجموعه وای کامبینیتر و انکوباتروهای معمول، این ساختار جدید را شتاب‌دهنده استارت‌آپی یا به‌صورت خلاصه شتاب‌دهنده نامگذاری کردند.

به این ترتیب وای کامبینیتر، نخستین  شتاب دهنده استارتاپ جهان لقب گرفت.واژه “شتاب‌دهنده ” یا به طور مشخص شتاب دهنده استارتاپ، امروزه به اصطلاحی آشنا و همه ‎گیر در فضای کسب و کار تبدیل شده است. در حال حاضر تعداد زیادی از کشورها که جهت تقویت اقتصاد مبتنی بر فناوری که در کشور ما به اسم اقتصاد دانش بنیان شناخته شده است، به مساله تجاری سازی اختراعات و نوآوری ها می‌پردازند، توجه روزافزون به این مراکز شتاب‌دهنده‌ ها در سراسر جهان نشان از یک تغییر ساختار در اقتصاد جهانی دارد.

بصورت خلاصه می‎توان گفت شتاب‌دهنده، مرکزی است که امکان رشد سریع و صحیح شرکت‌های استارتاپی را مهیا می‌سازد. از آنجایی که تعداد قابل توجهی از صاحبان ایده‌ها و نوآوری ها از توانایی و قدرت مالی کافی و یا دانش و شبکه بازاریابی کافی برای توسعه کسب و کار خود برخوردار نیستند، شتاب‌دهنده مجموعه‌ای کامل از خدمات مورد نیاز برای رشد یک کسب و کار نوپا را نظیر منابع مالی، انواع مشاوره، فناوری‌ها و تجهیزات مختلف و همچنین فضایی را جهت استقرار شرکت نوپا در یک بازه زمانی تقریبا کوتاه در اختیار استارت‌آپ‌های نوپا قرار می‌دهد.

در حقیقت اصلی‌ترین رسالت شتاب‌دهنده، تقویت یک استارت آپ (شرکت نوپا) و تبدیل آن به شرکتی است که بعد از خروج از حمایت شتاب دهنده بتواند به تنهایی در بازار رقابت نموده و رشد کند. در ایران هم از چند سال پیش با رشد نقش شرکت های دانش بنیان در ساختار کسب و کار کشور، و همچنین توجه بسیاری از نهادها و تصمیم گیران به کسب و کارهای نوپا، تقریبا تمامی سازمان‌های خصوصی و دولتی فعالیتی را در زمینه کسب و کارهای نوپا و دانش بنیان آغاز کرده اند.

بسیاری از شرکت ها و نهادهای سرمایه گذاری، در حوزه کسب و کارهای نوپا و استارت آپ ها به نوعی یک شتاب دهنده به حساب می آیند. این مجموعه ها و سایر شرکت ها و موسسات فعال در این بخش در حال حاضر با جذب و پرورش ایده های ناب و نوآور و فناور در راستای تبدیل شدن این طرح ها به شرکت های موفق فعالیت قابل توجهی دارند.

روش کار شتاب دهنده ها

شتاب دهنده ها شرکت هایی هستند که برای رشد ایده های جدید سرمایه گذاری می کنند. آنها به صاحبان ایده ها و استارتاپ ها کمک می کنند تا بتوانند تعریفی صحیح و نمونه اولیه مناسبی از کالا و یا خدماتی که قصد نوآوری در آن صنعت را دارند ارائه دهند. آنها همچنین در تعیین هویت مشتری‌های هدف و تامین منابع نظیر سرمایه و نیروی کار به صاحبان ایده ها یاری می رسانند.

برنامه هایی که شتاب دهنده ها ارائه می دهند معمولا از لحاظ زمانی محدود هستند و در اکثر مواقع این بازه زمانی در حدود ۳ ماه می باشد و سعی میکنند در این بازه زمانی با فراهم آوردن اندکی سرمایه و محل کار و امکانات برای صاحبان ایده ها به آنها در رسیدن به هدفشان کمک کنند.

شتاب دهنده های استارتاپ همچنین در طول هفته کلاس های آموزشی برای صاحبان ایده ها و اعضای تیم تدارک می بینند. در واقع یکی از بزرگترین فرصت هایی که در این مدت زمان کوتاه نصیب صاحبان ایده ها می شود ارتباط و اتصال آنها با شبکه ایی از متخصصین، کارآفرینان، فارغ التحصیلان رشته های مدیریت کسب و کار، سرمایه گذاران و همینطور مدیران شرکت های دیگر می باشد.

معمولا بعد از پایان این دوره زمانی، صاحبان ایده ها به همراه تیم خود در یک مجلس مجلل و باشکوه و در حضور تعداد زیادی از سرمایه گذاران به معرفی و نمایش طرح های خود می پردازند.

چالش‌های رفتاری، مالی، فکری، بازارشناسی و شناسایی درست هدف از برجسته‌ترین مشکلاتی هستند که کسب‌وکارهای نوپا با آنها روبرو می‌شوند. این چالش‌ها قابل برطرف شدن هستند ولی در بیشتر موارد سبب میشوند استارتاپ‌ها با شکست روبرو شوند. بیشترین دلیل تأثیر چالش‌های موجود در شکست سریع استارتاپ‌ها عدم تجربه‌ی کافی و نبود حمایت کننده است.

هر چند برخی از افراد فکر می‌کنند عدم حمایت مالی می‌تواند مشکل بزرگی برای یک استارتاپ باشد اما تجربه این را نشان داده است که هر چند مشکلات مالی جرقه‌ای برای آغاز پروژه شکست استارتاپ‌ها است ولی مشکل عمده عدم حمایت و تجربه در زمینه‌های فکری، بازارشناسی، پیداکردن هدف و مواردی از این دست است.

كاركردهای اصلی شتابدهنده

• تامین سرمایه در ازای سهام (5 الی 20درصد)
• تامین زیرساخت های لازم
• آموزش های تخصصی
• ایجاد دسترسی به مربیان كسب و كار و كارآفرینان با تجربه برای انتقال دانش و تجربه
• ارتباطات راهبردی با شركت ها، سازمانها و شبكه های مشتریان
• ایجاد فضای تجربه كردن های مدیریت شده در مدت زمان محدود
• ترویج پشتكار و نترسیدن از شكست
• جلب توجه رسانه ها، تبلیغات و بازارایی غیر مستقیم برای استارتاپهای تحت پوشش
• منتورینگ حرفه ای و موثر
• حوزه های تمركز شتابدهنده

خدمات كلی شتاب دهنده

• تیم سازی و خدماتی منابع انسانی
• تامین سرمایه در سطح كلان
• ساختار سازی شركتی
• دفتر كار، تجهیزات و امكانات
• خرید و ادغام شركت ها
• توسعه منطقه ای و بین المللی
• زیرساخت های لازم در فناوری لیزر
• بازه وسیع خدمات شتاب دهنده

مزایای حضور در شتاب دهنده

1. به تایید رساندن فرضیات
2. افزایش سرعت در یادگیری و پرش از منحنی یادگیری
3. شتاب گرفتن در رشد، سرعت گرفتن در توسعه
4. افزایش اعتماد و تقویت اعتبار
5. تحت تاثیر قرار دادن مخاطبان
6. قرار گرفتن در رادار رسانه ها و مخاطبان
7. جذب استعدادهای برتر
8. ایجاد روابط بهتر و بیشتر و توسعه شبکه های ارتباطی
9. پیوست به جامعه استارتاپی
10. پیشگیری از مشکلات و کاهش ریسک
11. محک زدن مدوام
12. و …

حتما بخوانید : استارتاپ استودیو چیست؟ چه نقشی برای استارتاپها بازی میکند 

برنامه شتاب‌دهی یک مجموعه شتاب‌دهنده چگونه است؟

جهانی کردن کسب و کار نو می‌تواند دلهره‌آور باشد، ولی برنامه‌های شتاب‌دهنده قطعا می‌تواند به این روند کمک کند. مدت زمانی که هر شتاب‌دهنده برای برنامه‌هایش ارائه می‌دهد از یک شتاب‌دهنده تا شتاب‌دهنده دیگر متفاوت است اما، اکثر برنامه‌ها ۳، ۶ یا ۹ ماه طول می‌کشند و روند کلی آن‌ها به شکل زیر است:

مرحله درخواست

معمولا باید به‌صورت آنلاین درخواست خود را برای برنامه شتاب‌دهنده ارسال کنید و اگر ایده و تیم شما به‌قدر کافی خوب باشند، از مرحله اول بررسی گذر می‌کنید و از شما دعوت می‌کنند تا شخصا به دفتر مجموعه شتاب‌دهنده بروید و پروژه خود را ارائه کنید.

هفته استقبال و خوش‌آمدگویی

در صورت پذیرفته شدن، معمولا در ابتدا به مدت یک هفته شما را با تیم شتاب‌دهنده، شرکای مرتبط، سرمایه‌گذاران یا مربیان و سایر کارآفرینانی که همراه شما در این برنامه شرکت خواهند کرد آشنا می‌‌کنند.

مربیگری

این در واقع همان مکانی است که تمام شتاب‌دهنده‌ها معمولا برنامه خود را براساس اهداف خاص خود توسعه می‌دهند. این برنامه به شما در پیدا کردن نقاط ضعف‌تان به‌عنوان یک شرکت و همکاری با یکدیگر برای برطرف کردن آن‌ها و کمک به غلبه بر موانع کمک می‌کند. برنامه شتاب‌دهی می‌تواند در قالب مشاوره واقعی و مربیگری از طرف تیم شتاب‌دهنده باشد. این برنامه سعی در آشناسازی شما با سرمایه‌گذاران خاص که به حوزه کاری شما علاقمند هستند دارد و کمک می‌کند تا به سرمایه‌گذاری خطرپذیر دست یابید.

روز نمایش نسخه (Demo Day)

اکثر شتاب‌دهنده‌ها در آخر تمام برنامه‌ها یک روز را برای نمایش نسخه آزمایشی اختصاص می‌دهند، و این روزی است که شتاب‌دهنده معمولا کل شبکه خود را برای تماشای گام‌های استارتاپ دعوت می‌کند تا همه شاهد پیشرفت تیم استارتاپی در برنامه باشند و آن را در ایجاد ارتباطات کاری لازم کمک کنند.

منبع درآمد شتاب‌دهنده‌ها کجاست؟

مثل تمام کسب و کارها، این مدل نیز می تواند متفاوت باشد اما، درآمد شتاب دهنده استارتاپ هادر قالب مالکیت شرکت است. این بدین معنی است که اگر شرکت شما برای شرکت در دوره برنامه شتاب‌دهی پذیرفته شد، ممکن است شتاب دهنده درصدی از شرکت شما را از آن خود کند. برخی از شتاب دهنده‌ها حتی برای خدمات خاصی هم که می‌دهند پول مطالبه می‌کنند که این چندان معمول نیست.

چه کسانی باید متقاضی برنامه‌های شتاب‌دهنده‌ها باشند؟

دلایل زیادی وجود دارد که یک استارتاپ باید درخواست برنامه شتاب‌دهنده را مدنظر قرار دهد اما، قاعده کلی این است که شما باید شروع کنید تا کسب و کار خود را به واقعیت تبدیل کنید. منظور این است که شما ایده قوی دارید، تحقیقات اولیه بازار را انجام داده‌اید، یک تیم بنیادی دارید، اولین پیش‌نویس مدل کسب و کارتان را نوشته‌اید، و شاید در حال حاضر با مشتریان احتمالی خود نیز صحبت کرده باشید.

درخواست دادن برای یک شرکت شتاب‌دهنده مثل یک مصاحبه شغلی است. در واقع، این یک رقابت است و شما می‌خواهید مطمئن شوید که به‌بهترین شکل ممکن دیده می‌شوید. در این‌جا نکاتی را بیان می‌کنیم که می‌تواند در پذیرفته شدن طرح و درخواست شما کمک‌کننده باشد.

1. برنامه خود را با شتاب‌دهنده خاص تطبیق دهید. وقتی یک درخواست تهیه می‌کنید و آن را به تمام شتاب‌دهنده‌ها ارسال می‌کنید، کاملا مشخص است. کسانی که این کار را انجام می‌دهند، به‌ندرت به مرحله بعد می‌رسند.
2. درخواست خود را به‌صورت فایل پی.دی.اف ارسال کنید. ارسال درخواست به‌صورت فایل پاورپوینت یا کینوت، خوب نیست و امکان دارد در اجرای آن به مشکل برخورد کنید. فایل پی.دی.اف این اطمینان را به شما می‌دهد که فردی که درخواست شما را می‌خواند آن را به‌ترتیبی که شما دلتان می‌خواهد خواهد خواند.
3. درخواست را به‌طور کامل پر کنید. البته لازم نیست که تمام سؤالات را پاسخ دهید اما، هر چه اطلاعات بیشتری ارائه کنید، مجموعه شتاب‌دهنده خیلی بهتر می‌توانند در خصوص درخواست استارتاپ شما تصمیم‌گیری کند.
4. سعی کنید که متفاوت باشید، آن شتاب‌دهنده‌ای که درخواستتان را برایش می فرستید، قبل از شما ۱۰۰ تا ۱۰۰۰ طرح و درخواست را خوانده است. بعد از مدتی همه درخواست‌ها برایشان یکی به‌نظر می‌رسد.